Total Comments 102 | Start A New Comment |
Post Info | Comment |
Posted By: Ozi Bek Posted On: Feb 2, 2004 Views: 4801 | To Stranger Stranger, mind your own business. We will take care of our problems ourselves. After all, you do not make any sense, so it would be better for just to stay silent. |
Posted By: Stranger Posted On: Feb 1, 2004 Views: 4916 | Latin script I have one objection to the last comment about the introduction of the Latin alphabet by Uzbek intellectuals that was used until 1936. It was not introduced by Uzbek intellectuals. It was done by Stalin to cut the Uzbeks off from their historic past - he first introduced Latin and then saw that he helped Uzbeks to communicate better with Ataturks' Turkey and then changed it into Cyrillic right away. But I find Latin alphabet more alien to the Uzbek language than Cyrillic, the latter having longer impact and tradition. |
Posted By: O'zi Bek Posted On: Feb 1, 2004 Views: 4953 | Xatolar Mening javobimdagi bir qator orfografik xatolar uchun avvaldan uzr so'rayman, jiddiy o'tirib tahrir qilishga vaqtim yo'q edi. |
Posted By: Ozi bek Posted On: Feb 1, 2004 Views: 4942 | Uzun javob Ìåí èíãëèç òèëèäà 10-13 éèëäàí áåðè ñóçëàøàìàí, áèðîê õàëèãà÷à ëîòèí÷àäà åçèëãàí óçáåê òèëèäàãè ìàòíëàðíè âà øàõñàí ñèçíèíã ñàâîäñèçëàð÷à åçãàí ìàòíèíãèç êóçèìãà ñóíúèé, áåãîíà âà òóøóíàðëèñèç áóëèá êóðèíìîêäà. Inglizchada 10-13 yil sozlashayotgan bolsangiz juda ham soz! Keyingi xujumingiz biroz nourin bolibdi lekigin. Men avvali xatingizdayoq korgandim siz lotin alifbesida o va q xarflarga alohida etibor berganingizni, lekin bahsimizga yanada yorqkin tus berish uchun chalasavodlarcha yozishda davom edim, chunki buni tana qilishingiz muqarrarligini bilar edim. Qani endi hurmatli yoshi ulug janob, marhamat qilib menga bir narsani tushuntirib bersangiz: Nega sizda lotin alifbosida Ozbek tilidagi harflarni yaqqol ifodalashga imkon boldi lekin Kirill alifbesida o, q, g harflarinni ifodalashga imkoningiz yoq? Buni qanday izohlaysiz? Lotin alifbesing Kirill alifbesidan ustunligini korsatmaydimi bu? Agar biz Lotin alifbesida bolsak qandaydir encoding-pencoding va boshqa mashmashalarsiz har qanday kompyuterda dunyoning yetti burchagida Ozbek tilida erkin va qulay ravishda yozish va oqish imkonini bermaydimi bizga? Menga javob berishingiz shart emas, javobni oz vijdoningizga bering. Ëîòèí òèëèäà åçèëãàí ìàòíèíãèçíè óçáåê-ëîòèí àëèôáîñè áóéè÷à ìóòàõàññèñãà êóðñàòèíã-äà, õàòîëàðèíãèçíè òóãðèëàá îëèíã. Áèðîí-áèð ãîÿíè îëãà ñóðèøäàí îëäèí, óøà ãîÿíè óñòàñè áóëèá îëèø äàðêîð. Ñèçíèíã õàòîëàðèíãèç ìåíèêèäàí êóïäèð. Õà ìàéëè, áóëàð ìàéäà-÷óéäà ãàïëàðäèð. Aziz birodar, organishdan, xatolarimni bilgan odamlar maslaxati bilan tuzatishdan xech qachon or qilmaganman, qilmayman ham. Menda biror bir goyani tasdiqlash uchun yetarli asos bolmasa xech kim bilan munozara qilmayman. Àãàð êèðèë àëèôáîñè ñèçãà ðóñ ìàäàíèÿòè âà ìóñòàìëàêà÷èëèãèíè ýñëàòñà, ëîòèí àëèôáîñè íèìàíè ýñëàòàäè? Juda ham bilgingiz kelmoqdami? Lotincha menga Erkinlik va Ruslarga qaramlikdan foriqlikni anglatadi! Sobiq SSSR tarkibida bolgan davlatlardan faqatgina Qozogiston, Qirgiziston, Tojikiston, Rossiya, Ukraina va Belorussiyagina Kirilla alifbesini istifoda etmoqdalar. Yoqorida sanab otilgan davlatlarning barchasi Rossiyaga etnik, siyosiy, iqtisodiy va ijtimoiy jihatlardan qattiq boglanganlar va Rossiyaning siyosiy tasiri doirasidalar. Dunyo siyosat maydonida xam (bazi hollarda Ukrainadan tashqari) aynan Rossiyaning tarafdorlari hisoblanadilar. Gruziya, Armaniston, Ozarbayjon, Turkmaniston va Boltiqboyi davlatlari Kirill alifbesidan tamomila voz kechganlar va dunyo siyosat maydonida ham Evropa yoki Amerika davlatlarining tarafdorlaridir. Rohatga etibor qaratadigan bolsangiz, Gruziya, Armaniston va Boltiqboyi davlatlari hattoki Sovet zamonida xam Kirill alifbesidan foydalanmaganlar! Juda ham qiziq holat shunday emasmi? Óìóìàí, áèð ñàâîëãà àíèê æàâîá áåðèíã - ËÎÒÈÍ ÀËÈÔÁÎÑÈ ÁÈÇÃÀ ÍÈÌÀ Ó×ÓÍ ÊÅÐÀÊ? Bizga lotin alifbesi quyidagilar sababli kerak: 1. Ulugruschilik va fashizm girdobiga tobora chuqurroq botib borayotgan Rossiyadan ozimizni farqlash. 2. Lotin alifbesi ottizinchi yillarda Ozbek ziyolilari tashabbusi bilan istifodaga kiritilgan va keyinchalik Rus buzgunchilari tarafidan majburan Kirill alifbesiga almashtirilgani uchun. 3. Lotin alifbesidan foydalanayotgan dunyoning ilgor mamlakatlari hamda, bizga etnik jihatdan qondosh bolgan Turk, Turkman, Ozarbayjon, Uygur, hamda Tatar millatlariga ramziy hamrohlikni bildirish va ular bilan ilmiy-marifiy hamda madaniy aloqalarni chuqurlashtirish uchun. 4. Tehnologik yangiliklar va ihtirolar, kompyuter va internet asosan Ingliz tili va Lotin Alifbesiga moslangan. Amaldagi Lotin alifbesi hech qanday moslama va qoshimchalarsiz, togridan togri kompyuter va boshqa texnologik asbob-uskunalarni Ozbek tilida ishlatish imkonini beradi. Kirill alifbosida esa bu borada bir qator noqulayliklar bor. "Èíòåëëåêòóàë ïîòåíöèàë"íèíã àêñàðèÿòè àëëàêà÷îí ìàìëàêàòíè òàðê ýòãàí, øóíèíã ó÷óí óíè éóê äåäèì. "Ïîòåíöèàëèìèç" àíà øó èíòåëëåêòóàë ïîòåíöèàëíè õóðìàò êèëàäèãàí ìàìëàêàòëàðãà êó÷èá êåòãàíëàð. Ñèç àéòèá óòãàí 9 ñèíôäàãè áîëàëàðíèíã áóãóíãè êóíäà îíãè ïàñòðîê. Mamlakatni tark etgan intellectual potentsiallar muammosining lotin alifbesi bilan aloqasi yoq. Qadrli vatandosh, ozgina sipolik xamda kamtarlik xam fazilat. Osha 9 sinfda oqiyotgan bolalarni ongi past deyish, millionlab yoshlarni xamda ularning otaonalarini xaqoratlash bilan teng. Kim aytdi sizga ularning ongi past deb? Oxirgi marta qachon bolgansiz Ozbekistonda ozi? Chet elda qochib chiqib olib ogzingizga kelganini qaytarmay gapiraverkansizda a? Vatanimizda xozir yuzlarcha litseylar, maxsus maktablar faoliyat yuritmoqda va ilm istagan yoshlarga sifatli talim bermoqda. Ishonmasangiz litsey va maxsus maktablarga borib oz kozingiz bilan koring. Oqub dasturlarining talabi va tarkibi Sovet zamonlaridagidan ancha yuksalgan, va Oliy Oquv yurtlariga kirish imtihonlari ham Sovet Davridagidan ancha murakkab! Ñàáàá - ÷èðèá êåòãàí âà êàéòàäàí çàìîíàâèéëàøòèðèëìàãàí óêóâ ñèñòåìàñèäèð. Chirib ketgan oquv tizimi bu Sovet Maorifi edi. Bugungi kunda Ozbek maorifi asta sekinlik bilan lekin mutassil tarzda yangilanib bormoqda! Kadrlar tayorlash va Talim togrisidagi Qonun bilan tanishmisiz? SSSR talim tizimidan orta malumotdan boshqa narsasi yoq tajribasiz yoshlar chiqqan bolsa Ozbek talim tizmidan qobiliyati va qiziqishlariga qarab Kasb-hunar kolledjlari hamda maxsus maktab va litseylardan bir kasb egasi va chuqur bilim sohibi bolib chiqishmoqda! Ozbek maorifi ilgor va taraqqiy topgan Garb maorifining muvaffaqqiyatli tajribalari bilan yangilanmoqda va boyitilmoqda! Aziz birodar, hamma narsaga vijdonan va holisona baxo bering. Korinib turibdiki sizdek mansab va amal dardida kuygan va horijlarda sargardon bolgan kishiga hozirgi hukumat qora qozondek korinmoqda. Albatta xato ishlar kop boldi ammo bazi bir yutuqlar xam borki, pok vijdonli odam buni takidlamakdan boshqa iloji yoq. Ðóñëàð âà ñîâåòëàðíè êàí÷à êóï ñóêñàíãèç õàì, óëàðíèíã èæòèìîèé òàðàôëàðè õàì áóëãàí. Èíäóñòðèàëèçàöèÿ, êîììóíèêàöèÿ, ñîãëèêíè ñàêëàø âà òàúëèì òèçèìëàðè. Bu boradagi fikrlaringizni albatta qollab quvvatlayman. Ìàðêñèçì âà ëåíèíèçì äåéñèçêó, êàðèìîâèçì õàêèäà õå÷ íàðñà äåìàäèíãèç. Àõèð óøà 9 ñèíô áîëëàðè ëîòèí òèëèäà Êàðèìîâ àñàðëàðèäàí íàðèãà óòìàéäèëàð. Ó àñàðëàðíè óçèíãèç óêèãàíìèñèç óçè? Oqimaganman chunki qiziqmayman. Institutda majburan bir-ikkita kitobini sotishgan lekin bir varagini xam ochib kormaganman, negaki televizor va radiodagi tarif va sharxlarning ozi yetib ortatdi. Sizga yana bir maslahat, har bir sizning fikringizga qoshilmagan kishini ozingizcha fakat bir toifaga kiritavermang. Àñàðëàð âà äàðñëèêëàð åçèëèá õàììàãà åòàðëè äàðàæàäà åòêàçèëèá áåðÿïòè äåãàíèíãèç åëãîíäèð. Yogon gapirganim yoq. Lotin alifbesidagi darsliklar nashr qilingan va maktablarda foydalanilmoqda. Togri bazi qiynalgan oila farzandlarida u kitoblarni sotib olishda ancha qiyinchiliklar bolmoqda, ammo umuman olganda hammasi maromida. Darsliklar eng rivojlangan davlatlarda ham qimmat. Va menimcha kitob qimmat bolishi kerak va yozgan odamga katta foyda keltirishi zarur, bolmasa hech kim kitob xam yozmay qoyadi. Êèðèë÷àäà åçèëãàí âà ÑÑÑÐ âàêòèäà ÷èêàðèëãàí áàð÷à äàðñëèêëàð ìàêòàá êóòóáõîíàëàðèäàí éóê êèëèíèá þáîðèëãàí. Albatta yoq qilingan. Nima sizningcha 8 chi sinfda Ozbek maktabida Sovet Hrestomatiyasini oqishi kerakmi bizning bolalarimiz??? Juda xam qiziq gap qilibsiz lekin. Yoki Orta Osiyoning Rossiyaga qoshib olinishi haqida oqisinlarmi Tarih darsida??? Çàìîí âà ñèñòåìà óçãàðèáäèìèø. Çàìîí óçãàðèá, ìàòåìàòèêà, õèìèÿ, ôèçèêà êàáè àíèê ôàíëàð õàì óçãàðäèìè? Ëîòèí÷àäà åçèëãàí Óçáåêèñòîí òàðèõè äàðñëèãèíè õå÷ óêèãàíìèñèç? Àõèð óíèíã ÿðìè åëãîí. Aniq fanlar ozgardi demadim men, qizishmang. Darsliklar lotinchada emas Ozbekchada yozilgan. Men tarix bilimdoni emasman, lekin bugungi darsliklardagi tarix Sovet davridagidan kora haqqoniyroq. Óíäà Ñîâåò Óçáåêèñòîíè âàêòèäàãè ðàõáàðëàð âà æàìèÿò õàêèäà õå÷ íàðñà äåéèëìàãàí, Ðîññèÿíè êóï-êóðóê çîëèìãà ÷èêàðãàí-êó, áèðîê ìóñòàêèëëèê ó÷óí óçáåêëàð õå÷ êàíäàé àøàääèé êóðàø îëèá áîðãàíëèãè õàêèäà àíèê õå÷ íàðñà äåéèëìàãàí. Íåãà? ×óíêè êóðàøíèíã óçè áóëìàãàí. Men bu kamchiliklar uchun javobgar emasman. Agar kamchiliklar bolsa keling birgalashib ularni bartaraf qilishga harakat qilaylik. Kurash bolgan. Faqat kopchilikni 40 yilgacha qirib bitirishgan. 80 chi yillar oxiridagi Birlik ham mustaqillik va Ozbek tilining kurashchisi bolgan. Åøè êàòòà îäàìëàðíè õàêîðàòëàá óòãàíèíãèç õàêèäà õå÷ íàðñà äåìàéìàí. Áó ñèçíèíã èíñîôèíãèçãà õàâîëà. Þëäóçõîí êóøèêëàðèäà àéòãàíëàðèäàé, "êèì êåòèø âà êèì êîëèøèíè áàõîðäà áèëàìèç". Qadrli yurtdosh, endi yoshni rokach qilmangda. Yoshingizni pisanda qilib boshqalarni unini ochiradigan bolsangiz intelligentniyligiz qayerda qoladi? Ìåí óçáåê òàðèõ÷èëèãè, ìàäàíèÿòè âà äàâëàò÷èëèãè òàðàôäîðèìàí. Áèðîê àëèôáîíè àëìàøòèðèøíèíã õå÷ õàì êåðàãè éóê ýäè. Áó - ÿíãè ìàôêóðàíèíã ìåâàñèäèð. Áèðîê ìàôêóðàëàð òåç-òåç óçãàðèá òóðàäèëàð. Áóíè ýñäàí ÷èêàðìàñëèê êåðàê. Menimcha siz yolgon gapiryapsiz. Men garov oynashim mumkin siz SSSRni qayta tiklash kerak degan fikrni butun borligingiz bilan qollaysiz. Lotin alifbesiga otish bu zamon taqozosi edi mafkura emas. Men uning sabablarini sizga yoqorida korsatib otdim va uni saqich kabi chaynamoqchi emasman. Ìåíèì÷à àëèôáîíè óçãàðòèðèø ó÷óí êèëèíãàí ñàðô-õàðàæàòëàðíè èæòèìîèé ñåêòîðãà òàøëàíãàíèäà, õàëêèìèç áóí÷àëèê êàøøîê áóëìàãàí áóëàðäè. Lotin alifbesiga, bilishni istasangiz, biz OTIB BOLGANMIZ! Sizning hatti xarakatingizni, gap-sozlaringizni korgan odam oylashi mumkinki huddi ertaga Oliy Majlis chaqiriladiyu Alifbe masalasi muhokama qilinadi .Talim tizmi 80% Lotin Alifbesiga otib bolgan, Televidenie esa 100%. Sarf-harajatlar xaqida kop qayguryapsizmi? Milliardlab dollarlarni ogirlab qorib qappaytirib, ogil qizlarini chet ellarga oqitib yurgan poraxorlarchi??? Siz bu sarf-xarajatlar haqida nima deysiz? Êóøèëàìàí ãàïèíãèçãà - èíãëèç òèëè êåðàêëè òèë âà êóïëàá áèçãà òåãèøëè áóëãàí îáúåêòèâ íàðñàëàðíè àéíàí óøà òèëäà òîïèø ìóìêèí, ÁÈÐÎÊ óçáåê àëèôáîñèíèíã ëîòèí÷àãà óòèøè áèëàí èíãëèç òèëèíè óðãàíèø óðòàñèäà õå÷ êàíäàé áîãëèêëèê ÉÓÊÄÈÐ! Men Ingliz tili haqida gapirishimga sabab sizning Rus tili haqidagi gaplaringiz edi. Ìåí ìàêòàá òèçèìèìèçäà âà æàìèÿòèìèçäà õàì èíãëèç òèëèíè ðèâîæëàíòèðèø, õàì ðóñ òèëèíè ñàêëàá êîëèø òàðàôäîðèìàí. Êóï÷èëèê áèëàäèãàí âà òóøóíàäèãàí ðóñ òèëèäàí âîç êå÷èø - áó êóëèíãèçäàãè èíòåëëåêòóàë êàáóòàðëàðäàí áèðèíè êóéèá þáîðèø áèëàí òåíã ãàïäèð. Hech kim Rus tilini yoq qilish kerak degani yoq. Rus tili hali xam maktablarda oqitilmoqda. Universitetlarda Rus tili oqituvchilari tayorlanmoqda. Rus tilining oqitilish oqitilmasligining Ozbek xalqining qaysi alifbedan foydalanishida omil bola olmaydi, nahotki shuni tushunmasangiz???! Lekin intellectual kabutar masalasiga kelsak, ruslarning soyasiga salom beradigan, oz madaniyati va oz tilidan or qiladigan kabutarlarni qoyib yuborish emas soyib oshga bosish kerak. Ãåîãðàôèê, èêòèñîäèé âà áîøêà éóíàëèøëàð áóéè÷à ÿêèí áóëãàí Ðîññèÿ áèëàí ìóëîêîò êèëèøäà èíãëèç òèëè ýìàñ, áàëêè ðóñ òèëè áèçíèíã êó÷èìèç áóëàäè. Ðîññèÿíè ïîòåíöèàë ðàêèá åêè äóøìàí äåá õèñîáëàãàíäà õàì, óøà ðàêèá åêè äóøìàí òèëèäà ñóçëàøèøíè áèëèø - êó÷ëè òàêòèê êóðîëäèð. Gapingizda jon bor, lekin osha dushmanning ozi ingliz tilini organib yurgan bir vaqtda biz uning tili bilangina cheklanib qolishimiz aqldanmikan? Nahotki hamma narsani ikkinchi qoldan Rossiya orqali olsak??? Togridan togri Ingliz tilida olsak bolamydimi??? Barcha texnologik yangiliklar va ixtirolar, yangiliklar va boskqa koplab narsalar birinchi qol holiday Ingliz tilida chikadi, Rossiya esa uni filtrlab, oz siyos-strategik maqsadlariga moslab ikkinchi qolda bizga va oz xaqiga taqdim etadi. Omon boling. |
Posted By: Àêðàì Posted On: Feb 1, 2004 Views: 4936 | Òóçàòìà Óçð, áèð êè÷èê õàòî êåòèáäè. Óíèíèíã îðêàñèäàí ÿíà ìåíè ñàâîäñèç äåá þðìàíã:) "Ðóñëàð âà ñîâåòëàðíè êàí÷à êóï ñóêñàíãèç õàì, óëàðíèíã èæòèìîèé òàðàôëàðè õàì áóëãàí." Øó åðäà "èæòèìîèé"íèíã óðíèãà "èæîáèé" äåá óêèíã. |
Posted By: Àêðàì Posted On: Feb 1, 2004 Views: 4673 | O'ziga Bekka Òàêñèð, õàôà áóëìàíãêó, ëåêèí ìåí êèðèë÷àäà åçèøãà óðãàíãàíìàí. Êèðèë÷àäà åçèø åêè óêèø õå÷ õàì Ðîññèÿãà òîáå ýêàíëèãèìèçäàí äàëîëàò áåðìàéäè. Áó ñèçãà óõøàãàí êó÷ñèçëàðíèíã áàõîíàñè õîëîñ. Ìåí èíãëèç òèëèäà 10-13 éèëäàí áåðè ñóçëàøàìàí, áèðîê õàëèãà÷à ëîòèí÷àäà åçèëãàí óçáåê òèëèäàãè ìàòíëàðíè âà øàõñàí ñèçíèíã ñàâîäñèçëàð÷à åçãàí ìàòíèíãèç êóçèìãà ñóíúèé, áåãîíà âà òóøóíàðëèñèç áóëèá êóðèíìîêäà. Ëîòèí òèëèäà åçèëãàí ìàòíèíãèçíè óçáåê-ëîòèí àëèôáîñè áóéè÷à ìóòàõàññèñãà êóðñàòèíã-äà, õàòîëàðèíãèçíè òóãðèëàá îëèíã. Áèðîí-áèð ãîÿíè îëãà ñóðèøäàí îëäèí, óøà ãîÿíè óñòàñè áóëèá îëèø äàðêîð. Ñèçíèíã õàòîëàðèíãèç ìåíèêèäàí êóïäèð. Õà ìàéëè, áóëàð ìàéäà-÷óéäà ãàïëàðäèð. Àãàð êèðèë àëèôáîñè ñèçãà ðóñ ìàäàíèÿòè âà ìóñòàìëàêà÷èëèãèíè ýñëàòñà, ëîòèí àëèôáîñè íèìàíè ýñëàòàäè? Óìóìàí, áèð ñàâîëãà àíèê æàâîá áåðèíã - ËÎÒÈÍ ÀËÈÔÁÎÑÈ ÁÈÇÃÀ ÍÈÌÀ Ó×ÓÍ ÊÅÐÀÊ? "Èíòåëëåêòóàë ïîòåíöèàë"íèíã àêñàðèÿòè àëëàêà÷îí ìàìëàêàòíè òàðê ýòãàí, øóíèíã ó÷óí óíè éóê äåäèì. "Ïîòåíöèàëèìèç" àíà øó èíòåëëåêòóàë ïîòåíöèàëíè õóðìàò êèëàäèãàí ìàìëàêàòëàðãà êó÷èá êåòãàíëàð. Ñèç àéòèá óòãàí 9 ñèíôäàãè áîëàëàðíèíã áóãóíãè êóíäà îíãè ïàñòðîê. Ñàáàá - ÷èðèá êåòãàí âà êàéòàäàí çàìîíàâèéëàøòèðèëìàãàí óêóâ ñèñòåìàñèäèð. Ðóñëàð âà ñîâåòëàðíè êàí÷à êóï ñóêñàíãèç õàì, óëàðíèíã èæòèìîèé òàðàôëàðè õàì áóëãàí. Èíäóñòðèàëèçàöèÿ, êîììóíèêàöèÿ, ñîãëèêíè ñàêëàø âà òàúëèì òèçèìëàðè. Àëáàòòà áóëàðíèí óçèãà ÿðàøà ñàëáèé òàðàôëàðè õàì áóëãàí, ëåêèí íèìà áóëãàíäà õàì ðóñëàð/ñîâåòëàð õàëêèìèçíè çàìîíàâèéëèêêà òîìîí éóëèíè òåçëàøòèðäè. Ìàðêñèçì âà ëåíèíèçì äåéñèçêó, êàðèìîâèçì õàêèäà õå÷ íàðñà äåìàäèíãèç. Àõèð óøà 9 ñèíô áîëëàðè ëîòèí òèëèäà Êàðèìîâ àñàðëàðèäàí íàðèãà óòìàéäèëàð. Ó àñàðëàðíè óçèíãèç óêèãàíìèñèç óçè? Óëàðíèíã àêòóàëëèãè áèçíèíã òåç ðèâîæëàíà áîðàåòãàí æàìèÿòèìèçäà âà óìóìàí æàõîíäà àòèãè 2-3 éèëãà åòàäè õîëîñ. Àñàðëàðíèíã àêñàðèÿòè äåìàãîãèÿäèð. Êîíêðåòèêà êàì. Àñàðëàð âà äàðñëèêëàð åçèëèá õàììàãà åòàðëè äàðàæàäà åòêàçèëèá áåðÿïòè äåãàíèíãèç åëãîíäèð. Êèðèë÷àäà åçèëãàí âà ÑÑÑÐ âàêòèäà ÷èêàðèëãàí áàð÷à äàðñëèêëàð ìàêòàá êóòóáõîíàëàðèäàí éóê êèëèíèá þáîðèëãàí. Çàìîí âà ñèñòåìà óçãàðèáäèìèø. Çàìîí óçãàðèá, ìàòåìàòèêà, õèìèÿ, ôèçèêà êàáè àíèê ôàíëàð õàì óçãàðäèìè? Ëîòèí÷àäà åçèëãàí Óçáåêèñòîí òàðèõè äàðñëèãèíè õå÷ óêèãàíìèñèç? Àõèð óíèíã ÿðìè åëãîí. Óíäà Ñîâåò Óçáåêèñòîíè âàêòèäàãè ðàõáàðëàð âà æàìèÿò õàêèäà õå÷ íàðñà äåéèëìàãàí, Ðîññèÿíè êóï-êóðóê çîëèìãà ÷èêàðãàí-êó, áèðîê ìóñòàêèëëèê ó÷óí óçáåêëàð õå÷ êàíäàé àøàääèé êóðàø îëèá áîðãàíëèãè õàêèäà àíèê õå÷ íàðñà äåéèëìàãàí. Íåãà? ×óíêè êóðàøíèíã óçè áóëìàãàí. Àëáàòòà Ñîâåò òóçóìèíèíã èëê éèëëàðè áóíäàí ìóñòàñíî, áèðîê êåéèí÷è? Êåéèí áàð÷à ìàðêàçäàí êåëàäèãàí äîòàöèÿ õèñîáèãà ÿøàãàí. Õîçèðãè÷àëèê èêòèñîäèé ìóàììîëàðíèíã óøà ïàéòäà áóëìàãàíëèãèíèíã áîèñè õàì øó. Åøè êàòòà îäàìëàðíè õàêîðàòëàá óòãàíèíãèç õàêèäà õå÷ íàðñà äåìàéìàí. Áó ñèçíèíã èíñîôèíãèçãà õàâîëà. Þëäóçõîí êóøèêëàðèäà àéòãàíëàðèäàé, "êèì êåòèø âà êèì êîëèøèíè áàõîðäà áèëàìèç". Ìåí óç ïîçèöèÿìãà ÿíà áèð áîð àíèêëèê êèðèòìîê÷èìàí. Áàëêè ñèç óíè òóøóíìàñäàí òóðèá, ìåí áèëàí áàõñëàøàåòãàíäèðñèç. Ìåí óçáåê òàðèõ÷èëèãè, ìàäàíèÿòè âà äàâëàò÷èëèãè òàðàôäîðèìàí. Áèðîê àëèôáîíè àëìàøòèðèøíèíã õå÷ õàì êåðàãè éóê ýäè. Áó - ÿíãè ìàôêóðàíèíã ìåâàñèäèð. Áèðîê ìàôêóðàëàð òåç-òåç óçãàðèá òóðàäèëàð. Áóíè ýñäàí ÷èêàðìàñëèê êåðàê. Ìåíèì÷à àëèôáîíè óçãàðòèðèø ó÷óí êèëèíãàí ñàðô-õàðàæàòëàðíè èæòèìîèé ñåêòîðãà òàøëàíãàíèäà, õàëêèìèç áóí÷àëèê êàøøîê áóëìàãàí áóëàðäè. Àëèôáîíèíã óçãàðèøè òóçóìíèíã, ìåíòàëèòåòíèíã åêè äóíåêàðàøíèíã óçãàðèøèãà îëèá êåëìàéäè. Ñèç èíãëèç òèëè õàêèäà ãàïèðäèíãèç. Êóøèëàìàí ãàïèíãèçãà - èíãëèç òèëè êåðàêëè òèë âà êóïëàá áèçãà òåãèøëè áóëãàí îáúåêòèâ íàðñàëàðíè àéíàí óøà òèëäà òîïèø ìóìêèí, ÁÈÐÎÊ óçáåê àëèôáîñèíèíã ëîòèí÷àãà óòèøè áèëàí èíãëèç òèëèíè óðãàíèø óðòàñèäà õå÷ êàíäàé áîãëèêëèê ÉÓÊÄÈÐ! Ìåí ìàêòàá òèçèìèìèçäà âà æàìèÿòèìèçäà õàì èíãëèç òèëèíè ðèâîæëàíòèðèø, õàì ðóñ òèëèíè ñàêëàá êîëèø òàðàôäîðèìàí. Êóï÷èëèê áèëàäèãàí âà òóøóíàäèãàí ðóñ òèëèäàí âîç êå÷èø - áó êóëèíãèçäàãè èíòåëëåêòóàë êàáóòàðëàðäàí áèðèíè êóéèá þáîðèø áèëàí òåíã ãàïäèð. Àêëëè, çàìîíàâèé âà êåëàæàêíè õèñîáãà îëèá ÿøàéäèãàí æàìèÿò óçèäàãè áîð ðåñóðñ âà áîéëèêëàðäàí âîç êå÷ìàéäè. Òèë - àíà øóíäàé áîéëèêëàðäàí áèðèäèð. Ãåîãðàôèê, èêòèñîäèé âà áîøêà éóíàëèøëàð áóéè÷à ÿêèí áóëãàí Ðîññèÿ áèëàí ìóëîêîò êèëèøäà èíãëèç òèëè ýìàñ, áàëêè ðóñ òèëè áèçíèíã êó÷èìèç áóëàäè. Ðîññèÿíè ïîòåíöèàë ðàêèá åêè äóøìàí äåá õèñîáëàãàíäà õàì, óøà ðàêèá åêè äóøìàí òèëèäà ñóçëàøèøíè áèëèø - êó÷ëè òàêòèê êóðîëäèð. |
Posted By: Ozi Bek Posted On: Feb 1, 2004 Views: 4640 | Uzundan uzun javob Siz yozibsiz: mashg'ulotimizni davvom ettiramiz. Koshki ovoz berish varaqchasida "File" kolonkasi bo'lmasa ham, bu ishni "mouse" yoki kompyuter sichqonchasi yordamida ham qilish mumkin. Right-click qiling, va bir nechta komandalardan iborat ro'yxatga ko'zingiz tushadi. O'sha erdan ENCODING ni tanlashingiz mumkin bo'ladi. Mashgulot uchun katta rahmat. Har holda foydali boldi. Hosh demak alifobo masalasiga otamizmi endi? Yahshi. Alifbo masalasiga o'tadigan bo'lsak, ko'rib turganingizdek, lotinchada ham bemalol yoza olyapman. Lekin men o'zimni o'ylaganim yo'q. Lotinchada bemalol yoza olsangiz nur ustiga alo nur. Lekin ozimni oylaganim yok deganda biroz oshirib yuboribsiz. Har holda ozingizni oylamasangiz ham oz shahsiy karashlaringiz va ishonchlaringizdan kelib chikib shunday deyapsiz. Siz yozibsiz :Shu lotin alifbosi orqali bir kunda savodsizga aylangan katta yoshdagi vatandoshlarimni nazarda tutyapman. Demak siz katta yoshdagi va bir kunda savodsizga aylanadiganlar hakida kaygurmokdasizmi? Agar bilsangiz, lotin alifbesini osha Sovetlar zamonida ham 6 yil okitishgan maktabda ingliz, frantsuz, ispan tillarini okitilgan vaktda. Agar olti yil ichida bitta aligbeni organa olmagan bolsa unda ular hakikatdan ham savodsiz hisoblanadi. Buning ustiga, hech kim lotin alifbesini bir kunda kiritayotgani yok menimcha. Asta-sekinlik bilan kirib kelmokda lotin alifbesi. Bilaman siz bugung hukumatdan alamzada bir kishisiz, lekin ular lotin alifbesini bir kunda istifodaga kiritgani yok. Ommaviy ahbotor vosidalari, ayniksa televidenie allakachon lotin alifbesiga otib bolgan va bu jarayot osha katta yoshdagi savodsizlarga oziga os bir okuv jarayoni boldi. Sekin-sekin bir kancha ilmiy-ommabop va badiiy asarlar chop etilmokda lotin alifbesida, maktab okuvchilari uchun darsliklar chikarildi. Bu ishlarni bir kancha siz bilan bizdan akllirok odamlar ter tokib bajarishdi va bajarishmokda, Otasiga Rahmat! Hozir birinchi marta lotin alifbesi bilan okishni boshlagan bola 8-9 sinfda okimokda. Demokgrafik jihatdan olib karaydigan bolsak, sizning katta yoshlilaringizda mana shu yoshlar koprok. Undan keyin kopol bolsa ham aytay, katta yoshli yana nari borsa 20 yilda olib bitadi, jamiyatimiz esa bugun 7-8 sinfda okiyotganlar kolida koladi. Sobik, lekin sodik kommunistlar, rusparastlarning fikriga koshilib ana osha yoshlarni bir kunda savodsiz kilish menimcha johillik boladi. Hulas kalom, hurmatli birodar gisht kolipdan kochgan endi kaytarib tika olmaysiz. Hech gisht kuyganmisiz ozi?:) Siz yozibsiz: Kirilchada Rossiyadan boshqa yon-atrofdagi mamlakatlar ham foydalanishadi. Kirilchani yo'q qilish, rus tilini o'zlashtira olmaslikka olib keladi, bu esa o'z navbatida qo'shni mamlakatlar bilan aloqa qilishda shuncha yildan beri biz bilgan rus tili emas, balki boshqalatdan o'rganish kerak bo'ladigan ingliz tilida gaplashishga to'g'ri keladi. Aziz vatandosh, siz istaysizmi istamaysizmi, bugun rus tilini ornini ingliz tili egallamokda. Yoshlar tish-tirnogi bilan ingliz tilini okimokda va bu jarayot fakatgina Uzbekistonda emas butun sobik ittifok hududida yuz bermokda. Bugun insoniyat tarakkiyotining markazi garda, osha siz yomon korgan amerikada, angliyada, kanadada, avstraliyada ruslar ham huddi ozbeklarga ohshab osha garbga intilmokda, ingliz tilini organmokda, mikrosoft, apple va boshka kompyuter firmalarining mahsulotlarini oz tillariga tarjima kilmokdalar. Biz esa ruslarning tarjimasini ishlatmokdamiz. Ruslaring bizning garb bilan bolgan alokalarimizda ortada turishining nima keragi bor? Osha ingliz tilini ozimiz organib oz ONA tilimizga tarjima kilsak bolmaydimi osha programmalarni??? Nega endi ruslar ingliz tilini organishi kerak biz esa rus tilini? Taksir, bu karamlikning bir korinishi. Hech narsa abadiy emas taksir, bundan ikki yuz yil avval bizning yurtimiz kuchsiz edi kolok edi kuchli va rivojlandan ruslar bizni bosib oldi va oziga karam kildi va bu tabiiy hol. Bugun amerikaliklar kuchli va tarakkiy topgan ularga esa nafakat ruslar, yaponlar va hitoylar ham karam. Siz sevgan yuragingiz sanchitib ogrib sogingan vaktlar otib ketdi va buni tan olishingiz kerak. Siz yozibsiz: Yoki siz lotin alifbosi yordamida buyuk Navoiy, Bobur yoki Furqatlarning asarlarini o'qiyman deb umid qilyapsizmi? umid kilganim yok AMINMAN. Bu boradagi ilk kadamlar allakachon koyilgan. Siz yozibsiz: Afsus, lotin alifbosi bz uchun sun'iydir. Kirilchaning esa O'zbekistonda 60 qillik tarixi bor. Yoki siz tarixni yoqtirmasdan, unga o't qo'yadiganlardanmisiz? Goyat darajada bosh fikr. 60 yil insoniyat tarihida bir chakmok umri kabidir. Masalan arab alifbesining yurtimizda 60 yil emas 600 yildan ham koprok tarihi bor va koshnilarimiz Eron, Pokiston, Afgoniston hammalari aynan ana shu alifbedan foydalanishadi. Kolaversa siz kirill alifbesida okishni orzulagan Navoiy, Boburlar ham aynan mana shu Arab alifbesida yozishgan. Keling unda Arab alifbesiga kayta kolaylik bir yola! Nega endi yok? Siz sevgan kirill alifbesi, men sizga aytsam, alifbelar ichida eng suniysi. Osha Hazrat Navoiy va Mirzo Boburlarning asarlarining kirillachasida asl matn buzilgan, menga ishonmasangiz sharkshunos olimlardan sorang. Undan keyin 60 yillik tarih davomidagi kitoblarning hammasi ham etiborga molik emas. Kopchiligi Lenin va Marks asarlari va ularga sharhlar bolib, kommunizm va ateizm goyalarining targibotiga moljallangan. Siz yozibsiz: Islom boboingiz bu ishni sizsiz ham yaxshi uddalayaptilar. Kuchsiz odamgina hamma narsada boshkalarni ayblaydi. Islom bobo juda ham togri kilyapti Lotin Aligbesini kiritb! Bilmasangiz bilib koying!!! siz yozibsiz: Do'stim, Rossiyani yomon ko'rganingiz bilan, O'zbekiston kelajagi, sizga yoqadimi bu yoqmi, baribir shu mamlakat bilan bog'liqdir. Men rossiyani yomon kormayman, umuman men hech kaysi davlatni yoki millatni yomon kormayman. Rossiya bilan boglik bolganimiz ularning oyogi ostida it kabi duminimizni likillatib yurishimiz kerak degani emas! Siz yozibsiz: Hindiston ingliz tilini qoldirib juda to'g'ri qilgan, chunki Hindistonga doir juda ko'plab noyob asarlar va ishlar Britan mustamlakasi davrida ingliz tilida yozib qoldirilgan. Albatta juda togri kilgan, biz esa rus tiliga pashshadek yopishib olib kata hato kilmokdamiz! HUDOGA SHUKR, bizdagi koplab malumotlar UZBEK tilida yozib koldirilgan, taksir, alifbe bilan tilni chalkashtirmang. Siz yozibsiz: O'zbekistonning na iqtisodiyoti, na intellektual potenciali, na ijtimoiy axvoli bugungi kunda lotincha alifboga barcha asarlarni, darsliklarni va bosha qo'l-yozmalarni o'girishga imkoniyat yaratadi. Siz intellectual potensial yetmaydi deganda nima demokchi bolyapsiz? Nima bitta siz aklli kolgan hamma ahmokmi? Manashu gaplaringizga javob sifatida avvalgi javobimni yana bir marta okib chiking. Ozbekistonda porahor eshshaklar halkni talab tongizdek semirib hurillab yotibdi. Shu ogrilarga pul topiladiyu alifbe va yoshlar talimi uchun pul topilmaydimi? Muhtaram yurtdosh, darsliklar hakida siz kopam kaygurmang, ular allakachon lotin alifbesida nashr etilgan. Kol yozmalar deganda nimani nazarda tutgansiz men anglay olmadim. Arab alifbesidagi kolyozmalar hech kachon hech kaysi alifbega ogirilmaydi, ular asl holiday koladi, buning kirill va lotin alifbelariga hech kanday alokasi yok. We cannot afford this at this time! No, we can! Birodar, chunchukdan korkkan tarik ekmaydi. Kirilchadan yuz o'girish - tariximizni 70 yillik bo'lagini bilmaslikka olib keladi, qo'shni mamlakatlarning esa biz haqimizda organishiga to'sqinlik yaratadi. Biz izolyatsiyada qolib ketamiz. Bosh fikrlar. Bu fikrlarga nafakat meni, balki 3 sinf bolasini ham ishontira olmaysiz. 700 yillik Arab alifbesidagi tarihimiz unutilib ketdimi biz kirillchaga otganda? Yok. Koshni mamlakatlar, men avval aytganimdek siz bilan bizdan tez ozlashtirmokda ingliz tillarini. Eronda, Afgonistonda, Pokistonda, hitoyda ingliz tili deyarli ikkinchi til darjasiga chikkan. Va biz ular bilan rus tilida mulokot kimaganmiz va kila olmaymiz ham. Osha siz soyasiga salom bergan rossiyada ham ingliz tilini kak milenkie organisyapti. Bu yerda allakanday hayoliy tosiklar hakida safsata sotish mutlako orinsiz. Krill alfavita va rus tili bizni izolyatsiya soladi. Ozingizni ahmoklikka solmang. Kirilla alifbesidan rossiya, Belorussiya, Bolgariya, Ukraina, Kozogizton, Kirgiziston va Tokijistondan boshka deyarli hech kim foydalanmaydi. Osha slavyan halklari bolgan Polyaklar, Horvatlar, Chehlar ham lotin alifbesida yozishadi. Hosh millatchi-shivinistlar tahdid solib turgan va rus fashizmi uygonayotgan rossiya alifbesida kolish va ularga ahborot va ilm borasida karam bolish izolyatsiyami yoki butun dunyo (hatto ruslaring ozi ham) tan olib organayotgan ingliz tili va lotin alifbesimi? siz yozibsiz: Xalqqa hozir alifbo emas, non, go'sht, uy kerakdir. Bilasizmi, siz varvar va vahshiy deb biladigan Bosmachilardan biri bunday degan ekan: Ey Olloh, paygambari osh, Hudosi non bolgan gofillarga koldimi kunimiz?! Chunki, butun-butun kishloklar kizil askarlarning boshkalardan tortib olib tekinga ulashgan narsalariga uchgan. Umuman olganda esa sizning ohirgi gapingizni tushuna olmadim, nima sizning kirill alifbesi Halkka osh-non beradimi??? Halkka jamiyatga, aiziz vatandosh, osh-nondan ham kerakli narsalar bor bulardan birinchisiAdolat! Ikkinchisi Ilm-marifat! Omon boling, poka, do svidaniya! |
Posted By: Àêðàì Posted On: Jan 31, 2004 Views: 4673 | O'ziga Bekka O'ziga Bek, mashg'ulotimizni davvom ettiramiz. Koshki ovoz berish varaqchasida "File" kolonkasi bo'lmasa ham, bu ishni "mouse" yoki kompyuter sichqonchasi yordamida ham qilish mumkin. Right-click qiling, va bir nechta komandalardan iborat ro'yxatga ko'zingiz tushadi. O'sha erdan ENCODING ni tanlashingiz mumkin bo'ladi. Alifbo masalasiga o'tadigan bo'lsak, ko'rib turganingizdek, lotinchada ham bemalol yoza olyapman. Lekin men o'zimni o'ylaganim yo'q. Shu lotin alifbosi orqali bir kunda savodsizga aylangan katta yoshdagi vatandoshlarimni nazarda tutyapman. Kirilchada Rossiyadan boshqa yon-atrofdagi mamlakatlar ham foydalanishadi. Kirilchani yo'q qilish, rus tilini o'zlashtira olmaslikka olib keladi, bu esa o'z navbatida qo'shni mamlakatlar bilan aloqa qilishda shuncha yildan beri biz bilgan rus tili emas, balki boshqalatdan o'rganish kerak bo'ladigan ingliz tilida gaplashishga to'g'ri keladi. Yoki siz lotin alifbosi yordamida buyuk Navoiy, Bobur yoki Furqatlarning asarlarini o'qiyman deb umid qilyapsizmi? Afsus, lotin alifbosi bz uchun sun'iydir. Kirilchaning esa O'zbekistonda 60 qillik tarixi bor. Yoki siz tarixni yoqtirmasdan, unga o't qo'yadiganlardanmisiz? Islom boboingiz bu ishni sizsiz ham yaxshi uddalayaptilar. Do'stim, Rossiyani yomon ko'rganingiz bilan, O'zbekiston kelajagi, sizga yoqadimi bu yoqmi, baribir shu mamlakat bilan bog'liqdir. Bizga yaqin bo'lgan na Xitoy, na Afg'oniston, na Pokiston, na Eronlar lotin alifbosini ishlatadilar. Amerikangiz bizdan juda yiroqdir. Hindiston ingliz tilini qoldirib juda to'g'ri qilgan, chunki Hindistonga doir juda ko'plab noyob asarlar va ishlar Britan mustamlakasi davrida ingliz tilida yozib qoldirilgan. O'zbekistonning na iqtisodiyoti, na intellektual potenciali, na ijtimoiy axvoli bugungi kunda lotincha alifboga barcha asarlarni, darsliklarni va bosha qo'l-yozmalarni o'girishga imkoniyat yaratadi. We cannot afford this at this time! Kirilchadan yuz o'girish - tariximizni 70 yillik bo'lagini bilmaslikka olib keladi, qo'shni mamlakatlarning esa biz haqimizda organishiga to'sqinlik yaratadi. Biz izolyatsiyada qolib ketamiz. Xalqqa hozir alifbo emas, non, go'sht, uy kerakdir. |
Posted By: Oziga Bek Posted On: Jan 31, 2004 Views: 4651 | Istasangiz Yaponcha yozing Aziz birodar, Men sizdan bir lutf, marhamat sifatida soragan edim lotincha yozishni (albatta agar malol kelmasa), "view-encoding-cyrillic" afsuski, yok bu sorov derazasida. Albatta, asosiy betda "view-encouding-cyrillic"ni tanlagandan keyin va bu yerda ovoz va fikr-mulohazani yollagandan keyin kirillcha matnlarni ham okishga imkon bolyapti, ammo kirillcha matnda nima yozilgaligini kormasdan turib fikr bildirish biroz nokulay tuyulgandi menga. Men bor-yogu iltimos kildim, lekin siz istagan alifbeda yozishingiz mumkin. Darvoke, kirill alifbesida kolishimiz bizni tarakkiyot sari yetaklashiga shahsan men ishonmayman. Sizning kirillchaga bolgan sevgi-muhabbatingizni esa tushunaman albatta. Sovet davrida kechgan ma'sum yillar, tokchilik, obru-mansab...kirillcha alifbe sizga bularning hammasini yodga soladi va yuragingizda ajib bir orzikish uygotadi. Shuning uchun kirillcha alfavitdan voz kechish sizni ana o'sha shirin hotiralar yana ham uzoklashtirayotgandek tuyuladi. Pushkin, Lermontov, Bayron, Dostoevskiy, Gogol, Nekrasov, Nikolay nosov asarlarini sizning farzandlaringiz lotin alifbesida okiy olmasliklaridan kaygurasiz. Hullas kalom, siz sobik oktyabryat, pioner, komsomol, kommunist, "internatsionalist"siz. Siz ozingizni "zamonaviy", "intelligent" va "tarakkiyparvar" deb bilasiz. Buning hech kanday yomon yeri yok, lekin aslida siz "Shoroviy-conservatorsiz". Yozing, yapon, hitoy, hind yoki koreys alfavitida yozing okishga harakat kilaman. Agarda okiy olmasam ham, oylaymanki kop narsa yokotmayman, chunki men siz kabi insonlarning kay yosinda fikrlashini besh koldek bilaman, umrim boyi siz kabi "kop kirrali" insonlar bilan kop mulokotda bolganman. Omon boling. |
Posted By: Àêðàì Posted On: Jan 31, 2004 Views: 4583 | O'ziga Bekka O'ziga Bek, kirillcha tekstni o'qiy olmasangiz ishingiz ancha chatoq-ku!:) Buni ishi oson - istalgan kompyuterda VIEW ga kirib, ENCODING ni tanlasangiz, o'sha erda CYRILLIC (WINDOWS) ni tanlasangiz, hammasi chiki-chiki bo'ladi. CYRILLIC (WINDOWS) istalgan normal kompyuterda bo'ladi. Omad. P.S. Shaxsan menga, Lotin alifbosiga o'tganimiz xalqimizni yana bir qadam orqaga tashlaydi. |
Posted By: Oziga Bek Posted On: Jan 30, 2004 Views: 4517 | Kirillcha yozish shartmi? Salom hammaga, Albatta barcha ajdodlarimiz birdek bizga aziz, lekin Mir Alisher Navoiy menimcha alohida e'tiborga molik. Kirillcha yozishni hushlaydigan vatandoshlarga bir iltimos, agar sizlarga malol kelmasa, kongillaringga ogir botmasa, Lotincha yoza olmaysizlarmi? chunki shahsan men (balki boshkalar ham)kirillcha harflarni okiy olmayman. Universitetdagi computerdan foydalanaman va bu yerda kirillcha harflarni okishning imkoni yok, harflarning orniga allakanday hitoycha ierogliflar chikadi. |
Posted By: Àêðàì Posted On: Jan 30, 2004 Views: 4096 | Íàâîè ß ñ÷èòàþ, ÷òî Àëèøåð Íàâîè - ëó÷øèé èç ïðåòåíäåíòîâ. Îí ëó÷øèé ïðèìåð òîãî, êàêèì äîëæåí áûòü ðóêîâîäèòåëü - ñïðàâåäëèâûé ãîñ. äÿåòåëü, ãóìàíèñò, ïîýò, íîâàòîð, îñíîâàòåëü óçáåêñêîé ëèòåðàòóðû, ÷åëîâåê, êîòîðîãî óâàæàë ñàì ïàäèøàõ. |
Pages [ 1 2 3 4 5 6 7 ] |